Trakya’da buğday alarmı: Yağmur yağmazsa rekolte %60-80 düşer

TRAKTOD Başkanı kışın kurak geçen Trakya’da buğday başaklarının susuzluktan kuruduğunu, yağmur gelmezse tarihin en büyük kuraklığının yaşanacağını söyledi.

Trakya Tohumcular Derneği (TRAKTOD) Başkanı Ziraat Yüksek Mühendisi İbrahim Toruk, mezartaşı gibi çatlayan tarlalarda buğday başaklarının “gebelik döneminde” susuzluktan zarar gördüğünü açıkladı. Bölge kış aylarında yeterince yağış alamayınca buğdaylar kuraklık stresi yaşadı; ardından 7–9 Nisan’da yağan az miktardaki kar da don yaparak bitkileri ikinci kez şoka soktu. Toruk, “Kışın neredeyse hiç yağmur yoktu, toprak nemsiz kaldı. Bitkiler kuraklık stresi altındayken Nisan’da karla gelen dona maruz kaldılar. Don sonrası bitkiler kısa süreli bir canlanma gösterdi; ancak toprak çatlakları 5–10 santimetreyi aştı, başaklar susuzluktan aşağıdan kurumaya başladı” dedi. Çatlaklar ve susuzluk işareti Tarlalara bakıldığında canlı yeşil bir örtü görünse de bu sadece yüzeysel. Toruk’un teknik ekibi toprak ve bitki gözlemlerinde ciddi alarm sinyalleri tespit etti: “Başak uçları yuvarlaklaşıp sivrildi. Bu, su stresi belirtisi. Toprakta metrelerce derinlikte çatlaklar oluştu.” Rekolte tahmini: %60–80 kayıp Toruk, “Önümüzdeki birkaç gün içinde yağmur yağmazsa bu başaklar boş kalacak. Trakya tarihinin en büyük kuraklığına hazırlıklı olun. Rekoltemiz normalin yüzde 20–40’ı düzeyinde kalabilir; yani yüzde 60–80 kayıp göreceğiz” uyarısında bulundu. “Abartı gibi görünse de tecrübemize dayanıyoruz; 2007, 2014 ve 2023’te benzer koşullarda ağır verim kayıpları yaşadık.” Çözüm çağrısı Toruk, yetkililere acil eylem çağrısı yaparak, “İlaçlama ve gübreleme planları yerine öncelikle acil sulama ve yağış yapaylaması üzerinde çalışılmalı. Meteorolojiden kısa vadeli yağmur sinyali yok; kamu ve özel sektör su tankerleri, gölet takviyesi ve damla sulama seferberliği başlatmalı” dedi. Çiftçi ne durumda? Bölgede yüzlerce çiftçi, Nisan başındaki don ve ardından gelen sıcak rüzgârlarla perişan. Birçok üretici tohum masrafını çıkaramadan tarlasını terk etti. Ziraat Odası’nın geçici verilerine göre, ekili 500 bin hektar buğday arazisinin en az 200 bini kritik su eşiğinin altına düştü. Uzman görüşü Tarım Ekonomisti Dr. Selin Kaya, “Buğdayın başak dönemi suya en çok ihtiyaç duyduğu safha. Mayıs yağmurları olmazsa karar aşamasına geçemeyen dane boyu küçülecek, hem ekmeklik hem yemlik kalitede ciddi düşüş olacak. İthalata mecbur kalabiliriz” değerlendirmesini yaptı. Trakya’nın tahıl ambarı konumunu koruyabilmesi için önümüzdeki 10 gün hayati önem taşıyor. Hem tarımsal sulama yatırımları hızlandırılmalı hem de önleyici politika paketleri devreye sokulmalı. Aksi takdirde ekmeklik buğdayda tarihî rekolte kaybı, bölge ekonomisine ve ulusal gıda güvenliğine vurulacak ağır bir darbe olacaktır.