Yeşil Vatan’ın Belalısı: Sigara İzmariti

Uzmanlar, orman yangınlarının yüzde 84’ünün insan kaynaklı olduğunu, sigara izmaritlerinin ise kritik yangın başlatıcı maddeler arasında yer aldığını belirtiyor

Türkiye’nin ormanlarında son yıllarda artan yangın sayıları, doğal dengenin korunmasını zorlaştırırken; yangın ekolojisi uzmanları, olayların büyük çoğunluğunun insan kaynaklı olduğunu vurguluyor. Prof. Dr. Tuncay Neyişçi, “Yangınların yüzde 84’ü insan hatasından çıkıyor. Bunların arasında kontrolsüz şekilde atılan sigara izmaritleri ilk üçte yer alıyor” diyor. Sigara izmaritleri, üzerinde kor hale gelmiş ucu 600–800 °C sıcaklığa ulaşabilen yanıcı parçalardır. Rüzgâr etkisiyle kuru otlara temas ettiklerinde hızla tutuşarak büyük yangınların başlamasına neden olabiliyor. Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) verilerine göre, dünya genelinde her yıl 6 trilyon adet sigara izmariti kalıntısı oluşuyor ve bunun 4,5 trilyonu kontrolsüz şekilde çevreye atılıyor. Bu tek başına orman yangınlarının tetikleyicilerinden biri olarak öne çıkıyor. Yangın ekolojisi uzmanları, yangınla mücadelede üç kritik yönteme dikkat çekiyor: Servi Perdesi “Servi ağaçları, en zor yanan türlerden. Üç sıra servi perdesi, rüzgâr hızını yüzde 50 azaltarak alevlerin yayılma hızını da yarı yarıya düşürür” diyen Prof. Dr. Neyişçi, geçmişte hazırlanan projelerin Fransa ve İtalya’da uygulandığını ancak Türkiye’de henüz yaygınlaşmadığını belirtiyor. Denetimli Yakma Ormanda biriken kuru çalı, çırpı ve kozalak gibi yanıcı yükü azaltmak için “denetimli yakma” tekniğinin uygulanması gerektiğini anlatan Neyişçi, “Kış aylarında, basit önlemlerle yönetilen denetimli yakma, yangın çıkma olasılığını yüzde 76 oranında düşürebilir. Maliyeti ise bir helikopter kirası kadar” diyor. Kimyasal Katkılı Söndürme Uçak ve helikopterlerle havadan atılan suya kil karıştırılması halinde suyun yangın söndürme etkisinin önemli ölçüde artacağı vurgulanıyor. Orman yangınlarıyla mücadelede; 27 uçak, 105 helikopter, 14 İHA, yaklaşık 6 000 arazöz ve ilk müdahale aracı, 25 000 orman işçisi görev yapıyor. Son dönemde 50 000’den fazla kişi tahliye edilirken; Cumhurbaşkanı Erdoğan, 31 kişinin gözaltına alındığını ve 10’unun tutuklandığını; Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ise üç günde 263 yangına müdahale ettiklerini açıkladı.