Hürmüz Boğazı kapanırsa turizm ağır darbe alır

Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı Recep Yavuz, Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasının uçuş maliyetleri ve seyahat pazarını olumsuz etkileyeceğini belirtti.

Son dönemde İsrail ve ABD’nin İran’a yönelik askeri operasyonları sonrasında Hürmüz Boğazı’nın kapanma olasılığı gündeme geldi. Dünyanın petrol sevkiyatının en önemli arterlerinden biri olan boğazın kapanması, sadece enerji piyasalarını değil, küresel turizmi de derinden sarsacak. Antalya Kent Konseyi Turizm Çalışma Grubu Başkanı Recep Yavuz, “Siyasi sonuçlarının ötesinde turizm dünyası da ağır yara alacak” diyerek endişelerini dile getirdi. Yavuz’a göre boğazın kapatılması halinde ham petrol fiyatlarının varil başına 100 dolar eşiğinin üstüne çıkması bekleniyor. “En iyimser senaryoda dahi uçuş maliyetlerinin tavan yapması söz konusu” diyen Yavuz, şöyle devam etti: “Artan yakıt giderlerinin tamamını turistlere yansıtmak mümkün değil. Tur operatörleri kritik eşikteki hatlarını er ya da geç durdurmak zorunda kalacak. Bu da uçuş sayılarının azalması, havayolu şirketlerinin gelirlerinin düşmesi, bilet fiyatlarının fırlaması anlamına geliyor.” Yavuz, kara ve deniz taşımacılığında da benzer bir maliyet baskısı yaşanacağını vurguladı: “Özellikle cruise gemileri ve kara yolu turları, navlun – yakıt maliyetlerindeki artıştan kaçamıyor. Sadece daha önce yakıt alımı yapıp sabit fiyat garantisi verenler nispeten rahat eder.” Hürmüz Boğazı’na ilişkin karar, İran Meclisi’nin onayından sonra nihai olarak İran Yüksek Lideri tarafından verilecek. Yavuz, siyasi aktörlerin kendi çıkar dengeleri nedeniyle kapatmanın önüne geçmek için güçlü bir çaba göstermeyeceğini düşündüğünü ifade etti. Orta Doğu turizmi de alarm durumunda Hürmüz kapanırsa bölge ülkelerinin turizm gelirleri de büyük yara alacak. Yavuz, “İsrail, Mısır, Kuveyt, Umman, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan gibi popüler destinasyonlar, kapanan hava sahaları ve artan güvenlik endişeleriyle bu yıl kayıplarını telafi etmekle meşgul olacak” dedi. Kapalı hava sahaları, otel rezervasyonlarının iptalleri ve seyahat sigortası maliyetlerindeki artış, sektöre kısa vadede büyük yük bindirecek. Türkiye turizmi nasıl etkilenir? Tur operatörleri, Avrupa, Rusya ve Körfez’den Antalya’ya düzenledikleri paket turların maliyet artışını absorbe etmekte zorlanacak. Yavuz, “Antalya’da enflasyonun değil, turizm enflasyonunun önüne geçmeye çalışıyoruz. Bu kriz deniz, kum ve güneş destinasyonlarını ciddi risk altına sokacak” diye konuştu. Sektör temsilcileri, uluslararası kredi ve yakıt hedging (korunma) mekanizmalarını hızla devreye alarak zararları minimize etmeye çalışıyor. Yine de belirsizlik, erken rezervasyon hamlelerini frenliyor, yaz sezonu doluluk oranlarını aşağı çekiyor. Kararın kesinleşmesi halinde Hürmüz Boğazı kapanması, hem enerji güvenliğini hem de seyahat pazarını doğrudan vuracak uluslararası bir şok olarak kayıtlara geçecek. Turizm sektörü temsilcileri, küresel iş birliği ve alternatif enerji-ulaşım koridorlarının derhal devreye alınmasını talep ediyor.