SGK'dan Fiili Hizmet Süresi Zammına Yeni Düzenleme: Birçok Meslek Grubuna Kısıtlama Getirildi

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), fiili hizmet süresi zammı (FHSZ) uygulamasına yönelik önemli bir düzenleme yaptı. 2025 Nisan ayı itibarıyla yürürlüğe girecek olan yeni uygulama kapsamında, 4/A statüsünde çalışan sigortalıların bazı meslek kodları üzerinden fiili hizmet süresi zammından yararlanmasına kısıtlama getirildi. SGK’nın duyurduğu ve 98 sayfadan oluşan kapsamlı liste ile artık hangi meslek gruplarının FHSZ kapsamında değerlendirilmeyeceği açık bir şekilde belirlendi.

Fiili Hizmet Süresi Zammı Nedir?

Fiili hizmet süresi zammı, halk arasında “yıpranma payı” olarak da bilinir. Çalışma şartları açısından sağlık veya güvenlik yönünden riskli mesleklerde çalışan sigortalıların daha erken emekli olabilmesine olanak tanıyan bir uygulamadır. Bu kapsamda çalışan kişilerin sigortalılık sürelerine belirli oranda ek gün ilave edilerek, emeklilik yaşı öne çekilir. Ancak bu uygulamadan yararlanabilmek için çalışanın hem ilgili riskli işte çalışması hem de bu çalışmanın belgelenmesi gerekir.

Yeni Uygulamanın Detayları

SGK tarafından yayımlanan listeye göre, birçok meslek grubunun fiili hizmet süresi zammından faydalanamayacağı açıklandı. Bu durum, özellikle işin doğası gereği riskli koşullarda çalıştığını düşünen ancak meslek kodu farklı gösterilen ya da kapsam dışında kalan sigortalıları doğrudan etkileyecek. SGK, fiili hizmet süresi zammına tabi tutulamayacak meslek kodlarını ayrıntılı biçimde duyurdu.

Yeni düzenlemeye göre, meslek kodu kısıtlaması nedeniyle sistem üzerinden fiili hizmet süresi bildirimi yapılamayan ancak gerçekte fiili hizmet süresi zammına tabi işte çalışan sigortalılar için yeni bir yöntem izlenecek. İşverenler, bu durumda olan çalışanları için, onların gerçekten bu riskli işlerde çalıştığını kanıtlayacak nitelikte belgelerle SGK’ya başvurmak zorunda kalacak.

İşyeri Sorumluluğu Artıyor

Yapılan düzenleme ile birlikte işverenlerin sorumlulukları da artırılıyor. Artık yalnızca sistem üzerinden yapılan hizmet bildirimleri yeterli olmayacak. Sigortalının fiili hizmet süresi zammına tabi işte çalıştığını kanıtlayıcı belgelerle, SGK’ya ibrazda bulunulması gerekecek. Bu belgeler arasında görev tanımları, iş yeri içi vardiya çizelgeleri, iş sağlığı ve güvenliği raporları gibi çeşitli dokümanlar yer alabilecek.

Nisan 2025 İtibarıyla Yürürlüğe Girecek

SGK’nın duyurusuna göre, söz konusu uygulama 2025 yılı Nisan ayına ait hizmetlerin bildiriminden itibaren geçerli olacak. Yani, bu tarihten sonra yapılan bildirimlerde, belirlenen meslek kodları dışındaki çalışanlar için fiili hizmet süresi zammı bildirimi sistemsel olarak yapılamayacak. Bu noktada işverenlerin, hem güncel SGK mevzuatını yakından takip etmesi hem de çalışanların görev tanımlarını doğru şekilde SGK kayıtlarına yansıtması büyük önem taşıyacak.

Sonuç ve Değerlendirme

SGK’nın bu düzenlemesi, fiili hizmet süresi zammının daha kontrollü ve denetlenebilir biçimde uygulanmasını amaçlıyor. Ancak uygulamanın işverenler ve çalışanlar açısından bazı bürokratik zorlukları da beraberinde getirmesi bekleniyor. Özellikle fiili hizmet zammı hakkına sahip olup, meslek kodu nedeniyle sistemsel engelle karşılaşacak çalışanların durumu, önümüzdeki dönemde tartışma konusu olabilir. Bu nedenle, işverenlerin SGK’nın yayımladığı listeyi dikkatle incelemesi ve gerekli önlemleri şimdiden alması kritik öneme sahip.