İspanya ve Portekiz’de Tarihi Elektrik Kesintisi
28 Nisan 2025 öğle saatlerinde İber Yarımadası’nı vuran geniş çaplı elektrik kesintisi, İspanya ve Portekiz’in yanı sıra Fransa’nın güneybatı bölgelerinde de etkili oldu. İspanya’nın ulusal şebeke işletmecisi Red Eléctrica Española (REE), sosyal medya duyurusunda “tarihte benzeri görülmemiş bir arıza” tespit edildiğini, tamir ve restorasyon çalışmalarının 6 ila 10 saat sürebileceğini açıkladı. Başkent Madrid ve ekonomik merkez Barselona başta olmak üzere on binden fazla yerleşim bölgesinde elektrik tamamen kesildi .
Ulaşım ve Trafikte Kaos
Madrid’de trafik ışıkları devre dışı kalınca kavşaklar kilitlendi, sürücüler elleriyle yönlendirme yapmak zorunda kaldı. Renfe demiryolu şirketi, “Ulusal Elektrik Şebekesi’nin çökmesi” nedeniyle tüm tren seferlerinin durduğunu; bazı banliyö hatlarının akşam saatlerine kadar çalışmayacağını duyurdu. Barcelona-El Prat ve Madrid-Barajas havalimanlarında iç hatlar süresiz ertelendi; yolcular binlerce bagajla bekletildi. Portekiz’de Lizbon metrosu ve tramvay seferleri askıya alındı, Humberto Delgado Havalimanı geçici olarak uçuşlara kapatıldı; TAP Air Portugal, yolcuları havaalanına gitmemeye çağırdı .
İletişim Kesintisi ve Kamu Hizmetleri
Mobil operatörler; veri, SMS ve çağrı hizmetlerinde kitlenme yaşandığını, internet erişiminin tamamen koptuğunu bildirdi. Bankamatik ve POS terminalleri devre dışı kaldı; ATM önlerinde uzun kuyruklar oluştu. Sağlık Bakanlığı, kritik hastanelerde jeneratörlerin devreye alındığını; yine de bazı ameliyatların ertelendiğini açıkladı. Acil çağrı hatları yedek sistemlerle çalıştırıldı, ancak vatandaşlar yardım çağrılarında gecikme yaşandığını iletti.
Olası Nedenler ve Soruşturmalar
Resmi makamlar, kesintinin nedenini henüz belirleyemedi. Siber saldırı ihtimali değerlendiriliyor; İspanyol hükümeti kriz komitesi kurdu. REE, “voltaj dengesizliği” ve Avrupa şebekesindeki ani yük dalgalanmasının temel sorun olabileceğini belirtti. Portekiz operatörü E-Redes, “Avrupa güç iletim hattındaki problem” vurgusu yaptı. Fransa’da Alaric Dağı yakınlarındaki yangının yüksek gerilim hattına zarar vermiş olabileceği iddiası da araştırılıyor .
Siyasi ve Kurumsal Tepkiler
İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, REE merkezine giderek durumu yerinde izlediğini; ilgili bakanlarla kriz masası toplantısı yapacağını duyurdu. Madrid özerk yönetimi ordudan destek talep edebileceklerini açıkladı. Portekiz Başbakanı da “ülke çapında seferberlik” çağrısı yaptı. Avrupa Komisyonu, üye devletler arasında enerji koordinasyonunun güçlendirilmesi ve altyapı yatırımlarının hızlanması gerektiğini bildirdi.
Tarihsel Perspektif ve Gelecek
2006’da Fransa’dan başlayıp altı ülkeyi vuran büyük kesinti 2 saat sürmüş, 15 milyon kişiyi etkilemişti. Şimdi ise yenilenebilir enerji kaynaklarının entegrasyonu ve karmaşık dijital kontrol sistemleri yeni riskler doğuruyor. Uzmanlar, “kritik altyapı yatırımları, akıllı şebeke teknolojileri ve kriz yönetimi protokollerinin acilen güncellenmesi” uyarısında bulunuyor. İber Yarımadası’ndaki kesinti, Avrupa’nın enerji güvenliği ve dayanıklılığı tartışmalarını yeniden alevlendirdi.